Pisałam już, że lubię jesień, bo wtedy już się na nic nie czeka. wiosna jest cudowna, ale mocno kapryśna. Wiele razy już to odczuliśmy - były wiosny, gdzie przez calutki maj nocami były silne przymrozki, a w dzień susza, było też tak, że śnieg leżał do końca kwietnia. Ten rok też nas nie rozpieszcza. Pogoda jest niezwykle dynamiczna, zmienia się jak w kalejdoskopie - słońce, deszcz, grad, śnieg, wiatr i znów słońce. Nocami przymrozki. Jeden wspólny mianownik: zimno.
Widoki nieba i niezwykłych obłoków są bardzo malownicze, tyle, że zepsute obawą o młode roślinki. Patrzę na ogród maltretowany na przemian przymrozkami i palącym słońcem, deszczem, gradem i wiatrem i jestem pełna podziwu, że trwa. Upór tych maleńkich zielonych istot jest zadziwiający: rosną, rozwijają się i trwają. Ptaszyska drą się, jak ptasie radio.
Siewy i wysadzania na razie są wstrzymane. Co się da, to wysiewam w domu do doniczek, tyle, że na oknach nie mam zbyt wiele miejsca. Pomidory marniutkie. Dawno powinny być przesadzone do dużych donic i czekać w skrzyni pod folią na wysadzenie do gruntu, ale jak je wynieść przy takich nocnych mrozach? W dzień też niewiele lepiej, bo wczoraj było +3 stopnie.
Mam nadzieję, że na majowe spotkanie pogoda się poprawi. Przypominam: zaczynamy w niedzielę raniutko, lepiej więc przyjechać w sobotę. Można nawet wcześniej, np. w piątek, tyle, że nie będzie wykładów (bo te od niedzieli), ale takie sobie normalne życie. Jeśli to jest możliwe, to dobrze by było zabrać śpiwory albo przynajmniej poszwę od kołdry, którą można potraktować jako śpiworek na ciało. Jakieś koce na wierzch się znajdą, chociaż nie wiem, czy ich wystarczy przy takim zimnie :).
Czekam więc na poprawę pogody, czekam na Was, pomidorki czekają na wysadzenie, a część grządek na oczyszczenie i przygotowanie do wysiewu. Czas jest pełen czekania.
Ponad dwadzieścia lat temu osiedliśmy w prawie 100 letnim domu otoczonym ugorem i kawałkiem starego sadu i postanowiliśmy stworzyć tu własny kawałek raju. Ogród jak najbliższy naturze, który zarazem nas cieszy i żywi. O tym ogrodzie i o tym, czego się nauczyliśmy tworząc go i pielęgnując jest ten blog.
poniedziałek, 24 kwietnia 2017
piątek, 14 kwietnia 2017
Spotykamy się! - intensywny kurs permakultury
Przed przejściem w "stan spoczynku" chciałam podzielić się wiedzą o ogrodach naturalnych i swoimi doświadczeniami z jak największą liczbą osób. Takie zjazdy, naoczne przekonanie się o zaletach i błędach są bezcenne, a mnie naprawdę leży na sercu idea opiekowania się Ziemią i własnym życiem w łączności z Nią. Chcę też odejść od komercji wiedzą w zamian za wymianę, zastąpić relacje komercyjne więzami przyjaźni.
Propozycja zjazdu w czerwcu spotkała się z takim odezwem, że postanowiłam zaproponować jeszcze dwa inne terminy. chcę móc z każdym porozmawiać, dać możliwość tym, którzy wolą być w małych grupach i tym, którzy wolą świętować w większym gronie.
Proponuję więc trzy terminy:
1. Majówka, czyli 30 kwietnia do 3 maja. Wiem, że to ostatni moment, ale może ktoś lubi takie "last minute". Oczywiście w tym terminie nie ma mowy o namiotach, chyba, że ktoś lubi sytuacje ekstremalne. Mogę jednak kilka osób zakwaterować w domu. Na górze jest spory pokój i korytarz, oraz kibelek z umywalką. Wprawdzie łóżka są tylko dwa, ale są też materace. To ma być mały, kameralny zjazd dla tych, którym ten termin odpowiada. Pozostaje tylko nadzieja, że pogoda będzie odpowiednia.
2. Zjazd czerwcowy, czyli ten zapowiadany od początku - 14-18 czerwiec. Spodziewajmy się pięknej pogody! Będzie on połączony z sianokosami i zbieraniem siana, więc się przygotujcie! Jest miejsce na namioty, przyczepy, oraz wspomniane wcześniej agroturystyki.
3. Zjazd "Pożegnanie lata" czyli 11-15 sierpień. W ogrodzie to czas obfitości - pomidory, jabłka, wszelkie warzywa. jeszcze dość ciepło, aby obozować (miejmy nadzieję).
Oczywiście za każdym razem można liczyć na kilka miejsc do spania w naszym domu. Ilość jest limitowane przez Wasze upodobania, bo w końcu można pokotem położyć 20 materaców, tylko trzeba to znieść.
Warunki zawsze są takie same: przywozicie ze sobą żywność, tyle, ile myślicie, że zjecie. Coś, co można dorzucić do wspólnego kotła. Zależy mi na tym, na wspólnym przygotowywaniu i spożywaniu posiłków. Ponieważ duża część uczestników jest wegetarianami, nastawiajmy się raczej na posiłki wegetariańskie, ale jeśli ktoś przywiezie kiełbasę, żeby ją opiekać sobie na ognisku, to też dobrze. Inni będą opiekać ser lub jabłka.
W czerwcu i sierpniu dobrze by było zabrać też ze sobą kostiumy kąpielowe. Być w sąsiedztwie jezior augustowskich oraz Biebrzy i nie zażyć kąpieli - szkoda. Planuję na każdym zjeździe co najmniej dwie wycieczki, a wybór jest duży. Bagna Biebrzańskie, Puszcza Augustowska z jej rezerwatami i jeziorami, lasy w Biebrzański parku Narodowym, kładki na bagnach, rzeka, jeziora, Lipsk (czyli stolica polskiej pisanki) - sami wybierzecie, gdzie pojedziemy.
Oprócz "składki żywieniowej" liczę na mały udział w kosztach mediów (prysznic,woda, elektryczność, bo u nas woda jest podgrzewana elektrycznie, gaz do gotowania itp). Tu będzie skarbonka i każdy włoży tyle, ile może i chce. Oraz pomoc przez ok.2- 3 godzin dziennie w gospodarstwie i ogrodzie.
Pod spodem daję trzy komentarze, każdy odpowiadający jednemu z terminów zjazdu. Proszę wpisywać się pod tym, kiedy myślicie przyjechać. Wszelkie zapytania i pogawędki - w następnych komentarzach, żeby nie robić bałaganu. Mam nadzieję, że będzie fajnie!
Oczywiście, o ile ktoś chce przyjechać poza ustalonymi terminami, to tez będzie mile widziany, choć zasady są wtedy nieco inne. Daję schronienie i wyżywienie w zamian za ok. 5 godzin dziennie pomocy w ogrodzie i gospodarstwie. Jednak terminy trzeba najpierw uzgodnić z nami, bo wiadomo, życie ma swoje wymagania, nie zawsze jesteś my w domu, ktoś inny zajął termin itp.
Jeszcze jedno, chociaż dość trudno mi o tym pisać: to spotkanie jest dość specyficzne, proponuję intensywny kurs permakultury, nie rozrywkowy piknik rodzinny. Dlatego tym razem, ze względu na specyfikę tego spotkania, nie widzę możliwości uczestnictwa w nim małych dzieci. Dla dobra wszystkich, dzieci także. Trzeba by je zostawić samopas przez co najmniej 14 godzin, a tu są zwierzęta, stawy i bagna. Nasz pies też nie lubi dzieci, zdarzało mu się je zaatakować. A on jest tu na prawach współgospodarza. Oprócz tego jest tu całe stadko takich współgospodarzy: Tiki, który nie toleruje innych psów, Luna, która nie toleruje suk, dwa koty, w tym zgrzybiała staruszka, chodzące luzem owce i kury. Dlatego nawet najgrzeczniejsze zwierzę może być problemem. Trochę inaczej to wygląda, kiedy ktoś przyjeżdża z wizytą, a trochę inaczej, kiedy jest grupa zajęta pilnym (mam nadzieję) studiowaniem. Dlatego proszę o zrozumienie - dzieci i psy zabierzemy innym razem, kiedy być może zrobimy spotkanie czysto rozrywkowe.
Propozycja zjazdu w czerwcu spotkała się z takim odezwem, że postanowiłam zaproponować jeszcze dwa inne terminy. chcę móc z każdym porozmawiać, dać możliwość tym, którzy wolą być w małych grupach i tym, którzy wolą świętować w większym gronie.
Proponuję więc trzy terminy:
1. Majówka, czyli 30 kwietnia do 3 maja. Wiem, że to ostatni moment, ale może ktoś lubi takie "last minute". Oczywiście w tym terminie nie ma mowy o namiotach, chyba, że ktoś lubi sytuacje ekstremalne. Mogę jednak kilka osób zakwaterować w domu. Na górze jest spory pokój i korytarz, oraz kibelek z umywalką. Wprawdzie łóżka są tylko dwa, ale są też materace. To ma być mały, kameralny zjazd dla tych, którym ten termin odpowiada. Pozostaje tylko nadzieja, że pogoda będzie odpowiednia.
2. Zjazd czerwcowy, czyli ten zapowiadany od początku - 14-18 czerwiec. Spodziewajmy się pięknej pogody! Będzie on połączony z sianokosami i zbieraniem siana, więc się przygotujcie! Jest miejsce na namioty, przyczepy, oraz wspomniane wcześniej agroturystyki.
3. Zjazd "Pożegnanie lata" czyli 11-15 sierpień. W ogrodzie to czas obfitości - pomidory, jabłka, wszelkie warzywa. jeszcze dość ciepło, aby obozować (miejmy nadzieję).
Oczywiście za każdym razem można liczyć na kilka miejsc do spania w naszym domu. Ilość jest limitowane przez Wasze upodobania, bo w końcu można pokotem położyć 20 materaców, tylko trzeba to znieść.
Warunki zawsze są takie same: przywozicie ze sobą żywność, tyle, ile myślicie, że zjecie. Coś, co można dorzucić do wspólnego kotła. Zależy mi na tym, na wspólnym przygotowywaniu i spożywaniu posiłków. Ponieważ duża część uczestników jest wegetarianami, nastawiajmy się raczej na posiłki wegetariańskie, ale jeśli ktoś przywiezie kiełbasę, żeby ją opiekać sobie na ognisku, to też dobrze. Inni będą opiekać ser lub jabłka.
W czerwcu i sierpniu dobrze by było zabrać też ze sobą kostiumy kąpielowe. Być w sąsiedztwie jezior augustowskich oraz Biebrzy i nie zażyć kąpieli - szkoda. Planuję na każdym zjeździe co najmniej dwie wycieczki, a wybór jest duży. Bagna Biebrzańskie, Puszcza Augustowska z jej rezerwatami i jeziorami, lasy w Biebrzański parku Narodowym, kładki na bagnach, rzeka, jeziora, Lipsk (czyli stolica polskiej pisanki) - sami wybierzecie, gdzie pojedziemy.
Oprócz "składki żywieniowej" liczę na mały udział w kosztach mediów (prysznic,woda, elektryczność, bo u nas woda jest podgrzewana elektrycznie, gaz do gotowania itp). Tu będzie skarbonka i każdy włoży tyle, ile może i chce. Oraz pomoc przez ok.2- 3 godzin dziennie w gospodarstwie i ogrodzie.
Pod spodem daję trzy komentarze, każdy odpowiadający jednemu z terminów zjazdu. Proszę wpisywać się pod tym, kiedy myślicie przyjechać. Wszelkie zapytania i pogawędki - w następnych komentarzach, żeby nie robić bałaganu. Mam nadzieję, że będzie fajnie!
Oczywiście, o ile ktoś chce przyjechać poza ustalonymi terminami, to tez będzie mile widziany, choć zasady są wtedy nieco inne. Daję schronienie i wyżywienie w zamian za ok. 5 godzin dziennie pomocy w ogrodzie i gospodarstwie. Jednak terminy trzeba najpierw uzgodnić z nami, bo wiadomo, życie ma swoje wymagania, nie zawsze jesteś my w domu, ktoś inny zajął termin itp.
Jeszcze jedno, chociaż dość trudno mi o tym pisać: to spotkanie jest dość specyficzne, proponuję intensywny kurs permakultury, nie rozrywkowy piknik rodzinny. Dlatego tym razem, ze względu na specyfikę tego spotkania, nie widzę możliwości uczestnictwa w nim małych dzieci. Dla dobra wszystkich, dzieci także. Trzeba by je zostawić samopas przez co najmniej 14 godzin, a tu są zwierzęta, stawy i bagna. Nasz pies też nie lubi dzieci, zdarzało mu się je zaatakować. A on jest tu na prawach współgospodarza. Oprócz tego jest tu całe stadko takich współgospodarzy: Tiki, który nie toleruje innych psów, Luna, która nie toleruje suk, dwa koty, w tym zgrzybiała staruszka, chodzące luzem owce i kury. Dlatego nawet najgrzeczniejsze zwierzę może być problemem. Trochę inaczej to wygląda, kiedy ktoś przyjeżdża z wizytą, a trochę inaczej, kiedy jest grupa zajęta pilnym (mam nadzieję) studiowaniem. Dlatego proszę o zrozumienie - dzieci i psy zabierzemy innym razem, kiedy być może zrobimy spotkanie czysto rozrywkowe.
czwartek, 6 kwietnia 2017
Przyspieszenie
Nagła wiosna spowodowała takie przyspieszenie wegetacji, że nie wiadomo w co ręce wsadzić. Człowiek czekał, czekał, nic nie robił, bo wszystko zamarznięte i nagle ni z gruszki ni z pietruszki znalazł się w samym środku wiosny!
A tu jakaś apatia człeka dorwała, zniemożenie totalne. Ból kręgosłupa stał się nie do wytrzymania. A na dodatek senność i ogólne zniechęcenie. I jak tu pracować, pytam, jak? Kiedy marzy się tylko o tym, żeby spędzać czas pod kołdrą i nic nie musieć? Trzeba było coś zrobić, bo żyć tak się nie dało - cały dzień na przygotowanie 3 metrów kwadratowych grządki.... a i smuteczki jakieś się kręciły, i życie uwierało.
Trzeba było coś z tym zrobić. Mądrzy ludzie dawno radzili mi głodówkę. A lekarz od kręgosłupa wręcz zaproponował mi balonik w żołądku, mimo, że wcale tak dużo nie jem. Poczytałam sobie o efektach ubocznych, o tym, jak się ludzie z tym czyją i o tym, że wielu osobom wcale nie pomogło. Najgorsze były te efekty uboczne - ból, rzyganie, szarpiący głód przy poczuciu wypchanego żołądka. A cała ta przyjemność za ponad 4 000 zł. Dziękuję, mogę to wszystko zafundować sobie bez balonika. I forsa w kieszeni zostanie.
Jak pisze Utygan, należę do tych, co "tyją od patrzenia na liść sałaty". Zachęcona dobrym przykładem znajomych, z których niektórzy głodowali po 10, a nawet 16 dni, postanowiłam w końcu to zrobić. Z pewnymi obawami, bo pamiętałam jeszcze wielki głód, kiedy byłam na diecie przepisanej mi przez Chińską Panią Doktor. Męczyłam się 6 miesięcy, a wskutek tego utyłam 6 kg.
Tak więc zaczęłam ścisły post. Nie napiszę, że głodówkę, bo raz dziennie piłam sok, a drugi raz wywar z warzyw. Znaczy się wodę po gotowaniu warzyw. Poza tym herbatki ziołowe i zwykłe. Niezbyt długi był to post, tylko 4 dni, ale o dziwo - wcale prawie nie czułam głodu. Co więcej - czułam się świetnie. Jakby w nagrodę już pierwszego dnia ból w plecach zmniejszył się do znośnego. Potem było tylko lepiej. Energii też jakby od razu przybyło. Może to częściowo piękna, słoneczna aura, może post. W każdym razie senność odeszła, pracowałam dwa razy więcej, niż normalnie i odzyskałam dobry humor. Nie spodziewałam się, że tak lekko i przyjemnie pójdzie. Możliwe, że nasze organizmy są przyzwyczajone do głodowania na przełomie zimy i wiosny, więc o tej porze dobrze i wdzięcznie znoszą takie oczyszczanie.
Zaczęłam wychodzić z głodówki kilkoma łyżkami zupy, potem kilkoma łyżkami kefiru na piąty dzień. Dziś rano zjadłam kleik owsiany, a na obiad kaszę z kapustą w pomidorach. Tyle, że ciągle pracuję nad "efektem balonika". Czyli biorę malutkie porcje. Mam taki spodeczek-czarkę, mieści się w nim ciut więcej, niż pół szklanki wody. On jest moją miarką. Czyli nigdy nie jem więcej (a często mniej), niż mieści się w ten spodeczek. No i czuję się wręcz przejedzona! Zwłaszcza że teraz zaczęłam jeść dzikie surówki, akurat najlepsza pora na nie.
Dzikie surówki to wszystko to, co jadalne wyrosło w ogrodzie i na łące, a jest tego sporo. W ogrodzie rozsiała mi się roszponka, jest szczypior i szczypiorek, pędy czosnku, natka pietruszki, sporo innych ziół do skubania. a poza ogrodem - podagrycznik, mniszek, pędy perzu, krwawnik, pokrzywa, jasnota.... a wielu jeszcze nie wymieniłam. Jest z czego robić surówkę! A jaka pyszna!
W naszej kulturze nie na darmo w tym okresie przypada Wielki Post. Widocznie wiosenne osłabienie najłatwiej zwalczyć w ten sposób.
W tej chwili mniej już nawet chodzi mi o schudnięcie, ale o pozbycie się bólu i zmęczenia. Akurat to mi się udało. Na oknie stoi już macerat alkoholowy na kłączu różeńca, ale i tak będzie zdatny do użytku najprędzej za miesiąc.
Tak dobrze czułam się poszcząc, że kusi mnie, by to powtórzyć.
A tu jakaś apatia człeka dorwała, zniemożenie totalne. Ból kręgosłupa stał się nie do wytrzymania. A na dodatek senność i ogólne zniechęcenie. I jak tu pracować, pytam, jak? Kiedy marzy się tylko o tym, żeby spędzać czas pod kołdrą i nic nie musieć? Trzeba było coś zrobić, bo żyć tak się nie dało - cały dzień na przygotowanie 3 metrów kwadratowych grządki.... a i smuteczki jakieś się kręciły, i życie uwierało.
Trzeba było coś z tym zrobić. Mądrzy ludzie dawno radzili mi głodówkę. A lekarz od kręgosłupa wręcz zaproponował mi balonik w żołądku, mimo, że wcale tak dużo nie jem. Poczytałam sobie o efektach ubocznych, o tym, jak się ludzie z tym czyją i o tym, że wielu osobom wcale nie pomogło. Najgorsze były te efekty uboczne - ból, rzyganie, szarpiący głód przy poczuciu wypchanego żołądka. A cała ta przyjemność za ponad 4 000 zł. Dziękuję, mogę to wszystko zafundować sobie bez balonika. I forsa w kieszeni zostanie.
Jak pisze Utygan, należę do tych, co "tyją od patrzenia na liść sałaty". Zachęcona dobrym przykładem znajomych, z których niektórzy głodowali po 10, a nawet 16 dni, postanowiłam w końcu to zrobić. Z pewnymi obawami, bo pamiętałam jeszcze wielki głód, kiedy byłam na diecie przepisanej mi przez Chińską Panią Doktor. Męczyłam się 6 miesięcy, a wskutek tego utyłam 6 kg.
Tak więc zaczęłam ścisły post. Nie napiszę, że głodówkę, bo raz dziennie piłam sok, a drugi raz wywar z warzyw. Znaczy się wodę po gotowaniu warzyw. Poza tym herbatki ziołowe i zwykłe. Niezbyt długi był to post, tylko 4 dni, ale o dziwo - wcale prawie nie czułam głodu. Co więcej - czułam się świetnie. Jakby w nagrodę już pierwszego dnia ból w plecach zmniejszył się do znośnego. Potem było tylko lepiej. Energii też jakby od razu przybyło. Może to częściowo piękna, słoneczna aura, może post. W każdym razie senność odeszła, pracowałam dwa razy więcej, niż normalnie i odzyskałam dobry humor. Nie spodziewałam się, że tak lekko i przyjemnie pójdzie. Możliwe, że nasze organizmy są przyzwyczajone do głodowania na przełomie zimy i wiosny, więc o tej porze dobrze i wdzięcznie znoszą takie oczyszczanie.
Zaczęłam wychodzić z głodówki kilkoma łyżkami zupy, potem kilkoma łyżkami kefiru na piąty dzień. Dziś rano zjadłam kleik owsiany, a na obiad kaszę z kapustą w pomidorach. Tyle, że ciągle pracuję nad "efektem balonika". Czyli biorę malutkie porcje. Mam taki spodeczek-czarkę, mieści się w nim ciut więcej, niż pół szklanki wody. On jest moją miarką. Czyli nigdy nie jem więcej (a często mniej), niż mieści się w ten spodeczek. No i czuję się wręcz przejedzona! Zwłaszcza że teraz zaczęłam jeść dzikie surówki, akurat najlepsza pora na nie.
Dzikie surówki to wszystko to, co jadalne wyrosło w ogrodzie i na łące, a jest tego sporo. W ogrodzie rozsiała mi się roszponka, jest szczypior i szczypiorek, pędy czosnku, natka pietruszki, sporo innych ziół do skubania. a poza ogrodem - podagrycznik, mniszek, pędy perzu, krwawnik, pokrzywa, jasnota.... a wielu jeszcze nie wymieniłam. Jest z czego robić surówkę! A jaka pyszna!
W naszej kulturze nie na darmo w tym okresie przypada Wielki Post. Widocznie wiosenne osłabienie najłatwiej zwalczyć w ten sposób.
W tej chwili mniej już nawet chodzi mi o schudnięcie, ale o pozbycie się bólu i zmęczenia. Akurat to mi się udało. Na oknie stoi już macerat alkoholowy na kłączu różeńca, ale i tak będzie zdatny do użytku najprędzej za miesiąc.
Tak dobrze czułam się poszcząc, że kusi mnie, by to powtórzyć.